YENİDOĞAN SARILIĞI
Sarılık yeni doğan bebeklerin yüzde 60’ında görünen bir durumdur. Bu oran erken doğan bebeklerde yüzde 80’e kadar çıkabilir. Ancak sarılık her zaman tedavi gerektirmez ve bu sarılıklar “Fizyolojik Sarılık” olarak adlandırılır. Yaşamın ilk 24 saati içerisinde görülen sarılıklar her zaman patolojiktir ve acilen çocuk doktoru tarafından değerlendirilmelidir.
Bebeklerin sarılık düzeyleri yaklaşık 5. günlerde en yüksek seviyeye ulaşır. Yenidoğanlarda sarılığın asıl nedeni bebeklerde üretilen bilirubin denilen maddenin yüksek seviyede olması ve bunun vücuttan atılmasındaki mekanizmaların tam gelişmemiş olmasından kaynaklanmaktadır.( yenidoğanda bilirubin neden yükselir? 1. Bilirubin üretim fazlalığı (yenidoğan döneminde alyuvar daha hızlı parçalanır) 2.Karaciğerin olgunlaşmamış olması (karaciğer bilirubin parçalama metabolizmasının yavaş olması) 3. Bilirubinin yavaş atılımı (yenidoğanlarda barsaklardan bilirubin yavaş atılır) )
Erken doğum haftası, anne ile kan uyuşmazlığı sarılık görülmesini arttıran risk faktörlerindendir. Bebeklerin sarılık düzeyleri kanda “bilirubin” değerleri ölçülerek belirlenir. Bebeklerin doğum sonrası içerisinde bulunduğu saatlere göre belirlenmiş Bilirubin değerleri vardır ve risk faktörleri de göz önünde bulundurularak bu değerlerin üzerinde sarılığı olan bebekler tedavi edilmelidir. Sarılığın şiddetine göre tedavi seçeneği belirlenir. Bu tedavi fototerapi yani ışık tedavisi olabilirken bazı daha tehlikeli durumlarda kan değişimi gerekebilir. Beslenmenin düzenlenmesi ile bilirubin atılımı arttırılmış olur. Fototerapi ile de bilirubinin ciltten parçalanması sağlanmış olur.
Tedavi kararı için bebeğin sarılık düzeyinin belirlenmesi ve yenidoğan sarılık nomogramına göre gününe özel tedavi planlaması yapılmaktadır.
Yüksek bilirubin değerlerinin en korkulan etkisi beyin üzerinde kalıcı hasar bırakmasıdır. Bu sebeple emmesinde azalma, genel durumunda bozulma olan sarılıklı bebekler vakit kaybetmeden hastaneye götürülmelilerdir.